عصب کشی دندان (Root Canal Treatment) یک فرآیند درمانی در دندانپزشکی است که این فرصت را به شما میدهد تا عصب دندانهایتان درمان شوند. بدین شکل پالپ عفونی و ملتهب از ریشه دندان جدا خواهد شد و درد شدید دندانها تسکین مییابد.
در پروسه درمان دندانها عصبکشی یک مرحله متداول است که اکثر ما روزی آن را تجربه خواهیم کرد. عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، مصرف مواد غذایی و نوشیدنیهای مضر و مراجعه نامنظم به دندانپزشک با گذشت زمان باعث میشود تا پوسیدگی و عفونت به ریشه دندان نفوذ پیدا کند. در این شرایط شما درد بسیار شدید و اغلب غیرقابل تحملی را تجربه خواهید کرد.
تنها راهحل درمان این درد، عصب کشی دندان است.
عصب کشی دندان یا درمان ریشه که در انگلیسی به آن Root Canal Treatment میگویند، فرآیندی است که موجب تمیزی و برطرف کردن عفونت در ناحیه پالپ (Pulp) میشود. پالپ قسمت نرم و مرکزی دندان شامل رگهای خون، بافت همبند و عصبها است و به رشد دندانها کمک میکند.
عصبکشی ناحیه پالپ را از عفونت خالی میکند تا دندانی که به شدت پوسیده شده درمان شود. سپس فضای تمیز شده را با مواد مخصوص پر میکنند.
افراد زیادی با شنیدن اسم عصب کشی دچار استرس و ترس شدید میشوند. دغدغه اکثر افرادی که دندان پوسیده دارند، درد عصب کشی دندان است. اما باید بگوییم بیحسی موضعی که برای درمان ریشه استفاده میشود بسیار قوی است و شما در طول پروسه عصب کشی متوجه دردی نمیشوید. پس از اتمام درمان و برطرف شدن بیحسی در صورت احساس درد میتوانید مُسکن مصرف کنید.
۱. بیحسی موضعی
برای شروع عصبکشی دندانپزشک بیحسی موضعی را با دوز مشخص در نزدیکترین قسمت لثه دندان پوسیده تزریق میکند. لثهها پس از گذشت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه کاملا بیحس خواهند شد. البته دندانپزشک در معاینه اولیه اگر متوجه عفونت شدید شود برای مدت ۱۰ تا ۱۵ روز قبل از درمان ریشه آنتیبیوتیک تجویز میکند.
۲. برداشتن پالپ دندان
متخصص درمان ریشه باید به ناحیه پالپ دندان دسترسی پیدا کند. برای این منظور سوراخی روی دندان (قسمت عاج) یا پشت آن ایجاد میکند. سپس پالپ مرده و عصبهای عفونی آن ناحیه به کمک ابزار مخصوص عصب کشی برداشته میشوند. در این مرحله دندان پوسیده نمیتواند هیچ دردی احساس کند.
۳. ضدعفونی کردن دندان
بعد از این که دندانپزشک پالپ و هسته مرکزی دندان را برداشت، به کمک آنتیبیوتیک موضعی کانال باز شده را ضدعفونی میکند تا عفونت ایجادشده برطرف شود و از بروز مجدد آن پیشگیری کند.
۴. جایگذاری ابزار مخصوص
پس از ضدعفونی کانال دندان ابزار مخصوص انعطافپذیری درون آن قرار میدهند تا فرم مورد نظر برای پر کردن دندان و گذاشتن سیلر مشخص شود. در این مرحله هم پاکسازی نهایی انجام میشود تا کوچکترین آثار باقیمانده عفونت از بین برود.
۵. پر کردن دندان
مرحله آخر عصب کشی دندان شامل پر کردن آن است که توسط خمیر سیلر و ماده لاستیک گوتاپرکا در کانال ریشه انجام میشود. سیلر یک ماده چسبنده است که به قرار گرفتن ماده پرکننده در جای خود کمک میکند و مانع از عفونت مجدد دندان خواهد شد.
دندانپزشک توسط سیلانت سوراخی که در شروع فرآیند درمانی ریشه ایجاد کرده بود، مسدود میکند. در این صورت کانال ریشه از آسیب احتمالی بزاق دهان حفظ میشود.
۶. قرار دادن روکش دندان
دندان بعد از عصب کشی بهدلیل نداشتن پالپ، آسیبپذیر و حساس میشود. از همینرو دندانپزشک برای حفظ استحکام دندان روی آن را پر میکند یا روکش میگذارد. تا زمانیکه روکش روی دندان عصبکشی گذاشته نشده نباید با آن غذا بجوید. پس از پر کردن نهایی میتوانید از دندان مورد نظر مانند یک دندان معمولی استفاده کنید.
زمان درمان ریشه به تعداد کانالهای دندان بستگی دارد. دندانهای جلو یا نیش دارای یک ریشه و یک کانال هستند. از همینرو عصب کشی دندان جلو زمان کمتری طول میکشد؛ اما دندانهای آسیاب کوچک و عقبی معمولا ۲ یا سه ریشه دارند که تعداد کانالهای دندان هم همین تعداد خواهد بود.
درواقع هرچه تعداد ریشه و کانال دندان بیشتر باشد مدت عصبکشی طولانیتر میشود و هزینه آن هم بالاتر میرود. بهطور کلی میتوان گفت مدت زمان لازم برای درمان ریشه دندان از ۳۰ تا ۹۰ دقیقه متغیر است.
درد دندان یکی از عارضههای دوران بارداری است که بهدلیل تغییرات هورمونی زیاد در بدن مادر رخ میدهد. عصب کشی دندان در بارداری ضرری برای جنین نخواهد داشت. اما بهتر است آن را بر اساس نظر دکتر متخصص زنان خود در سه ماه دوم بارداری انجام دهید. سه ماه اول جنین بیشترین آسیبپذیری را دارد و سه ماه آخر بارداری نشستن طولانی مدت روی صندلی برای شما دشوار خواهد بود.
افراد زیادی تصور میکنند عصبکشی دندان شیری ضرورتی ندارد. این در حالی است که دندانهای شیری اگر به شدت پوسیده شوند مانند دندان عادی نیاز به عصبکشی پیدا میکنند. در این مواقع دندانپزشک عصب کشی دندان با بیهوشی را برای کودکان امتحان میکند.
معمولا با تکنیکهای روانشناسی میتوان ترس و استرس ناشی از پروسه درمان را از کودکان دور کرد و به بیهوشی نیازی نیست. در طول این فرآیند، ناحیه آسیبدیده ریشه دندان پاکسازی و سطح آن با مواد مخصوص پر میشود.
شما میتوانید با ارسال عکس دندانی (OPG) بدون مراجعه به کلینیک از وضعیت دندان های خود از لحاظ نیاز به عصب کشی مطلع شوید.
همچنین جهت ثبت نسخه الکترنیک کافی است تنها با ارسال مشخصات از طریق واتساپ اقدام کنید.